سردنده جوشی
سردنده جوشی فولادی نوعی از اتصال است که یک انتهای آن دارای دنده رزوه ای و انتهای دیگر آن بدون دنده بوده و با جوش به انشعاب متصل می شود. کاربرد اصلی سر دنده برای اتصال خطوط لوله به شیر مخازن است. این اتصالات به عنوان محبوبترین نوع مهر و موم برای مخازن و اتصالات به شمار می روند.
رزوه های سر دنده دارای دندانه های نر و مادگی هستند که با دنده های لوله جفت می شوند. بخش انتهایی لوله که بدون دنده می باشد آن را برای انواع لحیم کاری و جوش جهت استحکام اتصال آماده می نماید. این مزیت سبب می شود بعد از اتصال بخش دنده دار با انشعاب، ما راحت تر بتوانیم این بخش را به لوله ها یا انشعابات دیگر متصل نماییم.
انواع سردنده
سردنده ها انواع مختلفی دارند که در ادامه به تشریح آنه ها پرداخته ایم :
استوانه ای (barrel nipple)
نوعی سر دنده ی لوله مانند کوتاه با یک رزوه مخروطی در هر دو انتهای آن است که وسط آن بدون رزوه است. به بیان دیگر، به طول کوتاهی از لوله که برای وصل کردن اتصالات به یکدیگر در هر دو انتهای خود دارای رزوه باشد، سر دنده استوانه ای می گویند.
بسته
یک سردنده، در اصلی ترین شکل خود طول کوتاهی از یک لوله است که در هر دو انتهای خود دارای رزوه های نرینه برای وصل کردن اتصالات به یکدیگر است. وقتی هیچ سطح صاف و بدون رزوه ای بین دو انتهای متصل شده وجود نداشته باشد، به سر دنده مورد نظر، سردنده بسته می گویند. در این مورد، اتصالات وصل شده، بسیار به یکدیگر نزدیک می شوند و بخش خیلی کوچکی از سردنده، دیده می شود.
شلنگی (Hose nipple)
سر دنده شلنگی، یک اتصال رزوه نرینه را در یک انتها و یک نوار شلنگی را در انتهای دیگر دارد. نوار شلنگی، می تواند هم اندازه اتصال لوله ای بوده یا از اندازه کمتری برخوردار باشد.
شش ضلعی (Hexagonal nipple)
سردنده ای است که در مرکز آن یک مقطع شش ضلعی برای سهولت چرخیدن آچار وجود دارد. این مقطع شش ضلعی، مانند یک مهره که می تواند توسط یک آچار معمولی محکم شود، نسبت به سردنده مدور نرمال، مزیت مکانیکی بزرگتری را ایجاد می کند.
جوشی (Welding nipple)
برای سیستم های لوله کشی که مستلزم وصل شدن به لوله ها یا اتصالات جوشی می باشند، از سردنده جوشی استفاده می شود. سردنده جوشی دارای یک اتصال رزوه ای در یک انتها و یک لوله برش معمولی در انتهای دیگر می باشد. انتهای غیر رزوه ای لوله، دارای سطح بیشتری برای استفاده از مواد جوشکاری می باشد تا بتوان اتصال قوی تری ایجاد کرد. یکی از مزایای اصلی سردنده جوشی، این است که زمانی که انتهای غیر رزوه ای، وصل شده است، اتصال لوله ها یا دیگر اتصالات، به انتهای رزوه ای، آسان تر می شود.
کاهنده/ نامساوی (Reducer)
در این سر دنده ها، یک انتهای آنها دارای قطر بزرگتری نسبت به انتهای دیگر می باشد. با توجه به اینکه کاهش در قطر لوله، به معنای فشار بیشتر و نرخ جریان بزرگتر در لوله کوچک تر است، باید هنگام استفاده از این اجزا، مراقب باشید. سایر انواع سردنده های مذکور می توانند از نوع کاهنده/ نامساوی باشند.
کاربرد سردنده
سر دنده ها بیشتر در لوله کشی کاربرد دارند اما در صنایع زیر نیز از آن ها استفاده می شود:
سوزاندن زباله
معماری
فرآیندهای شیمیایی
داروسازی
صنایع غذایی و نوشیدنی
ماشین سازی
کشتی سازی
صنایع نیمه هادی
جنس سردنده ها:
از مواد مختلفی برای تولید سر دنده ها استفاده می شود:
برنج
آلومینیوم
استنلس استیل
آهن
مس
PVC
فولاد کربن
چدن
و غیره
اتصالات انتهایی سر دنده:
لازم است اتصالات انتهایی به دقت توسط مشتری تعیین شوند.
اتصالات انتهایی عبارتند از: دو انتهای صاف (PBE)، دو انتهای رزوه ای (TBE)، دو انتهای اریب (BBE)، یک انتهای رزوه ای (TOE)، یک انتهای اریب (BOE)، یک انتهای صاف (POE) یا بسته به اینکه انتهای سیستم لوله کشی، به کدام سر دنده، جفت می شود، ترکیبی از آنها می باشد.
دو انتهای صاف (PBE): سر دنده دارای دو انتهای صاف بدون هیچ رزوه ای می باشد که معمولاً برای جفت شدن با یک اتصال جوش ساکتی، مورد استفاده قرار می گیرد.
دو انتهای رزوه ای (TBE): سر دنده دارای دو انتهای رزوه ای می باشد و برای جفت شدن با اتصالات رزوه ای مادگی، مورد استفاده قرار می گیرد.
دو انتهای اریب (BBE): سر دنده دارای دو انتهای اریب می باشد و برای اهداف جوشکاری مشابه با یک اتصال جوش لب به لب مورد استفاده قرار می گیرد.